Beslenme ve egzersiz tercihleri vücut kitlemizi belirlemede büyük rol oynasa da, yağ depolama ve yakma süreçlerinde temel belirleyici genlerimizdir.
Bilim insanları, egzersize bağlı kilo verme sürecini etkileyebilecek 14 ‘zayıflık geni’ keşfettiler.
38 kişi üzerinde inceleme yapıldı
Birleşik Krallık’taki Essex Üniversitesi ve Anglia Ruskin Üniversitesi’nden araştırmacılar, yaşları 23 ile 40 arasında değişen 38 gönüllüyü kontrol grubu ve egzersiz grubu olarak ikiye ayırdı. Egzersiz grubu, birkaç ay boyunca haftada üç kez 20-30 dakikalık koşular yaptı.
Araştırmacılar makalelerinde şu açıklamayı yapıyor: "Sekiz haftalık dayanıklılık antrenmanının kilo kaybını artıracağını öngördük, ancak katılımcıların bu süreci farklı hızlarda yaşayacağını düşündük. Bu farkın ise kısmen genetik farklılıklardan kaynaklanabileceğini varsaydık."
Beklendiği gibi, koşu programına katılanlar kilo verdi. Ancak kilo kaybı miktarındaki farklılıklar, yalnızca antrenman düzeyleriyle açıklanamayacak kadar büyük oldu. Araştırmacılar, DNA testi yaparak daha fazla kilo veren kişilerde yaygın olan gen varyantlarını inceledi.
En fazla kilo veren gönüllüler genetik olarak şanslıydı
Ekip, daha fazla kilo kaybıyla ilişkili 14 gen varyantı tespit etti. Bu genlere sahip olanlar ortalama 5 kilogram verirken, daha az ya da hiç bu varyantları taşımayanlar ortalama 2 kilogram kaybetti.
Araştırmacıların öne çıkardığı genlerden biri, PGC-1-a proteininin üretiminden sorumlu olan PPARGC1A idi. En fazla kilo veren gönüllülerde bulunan bu genin, hücrelerin enerjiyi nasıl işlediğiyle ilişkili olduğu biliniyor. Yapılan analizler, bu gen varyantlarının egzersizle bir araya geldiğinde, egzersiz grubundaki kilo kaybı farklılıklarının %62’sini açıkladığını ortaya koydu.
"İnsan genomu hayati bir rol oynuyor"
Genetik faktörlerin kilo kaybına etkisini daha önce de inceleyen araştırmalarla birlikte, bu yeni çalışma da sağlıklı bir kiloda kalmanın herkes için farklı bir süreç olduğunu ve kişiye özel yaklaşımlar gerektirdiğini gösteriyor.
Araştırmacılar şöyle diyor: "Bu çalışmadaki bulgular, egzersiz ve kilo yönetiminde genetiğin önemini ve potansiyel uygulamalarını doğrulamaktadır. İnsan genomu, egzersiz tepkileri ve adaptasyonlarıyla birçok etkileşim içinde hayati bir rol oynar."
"Genler tek başına bir şey yapamaz"
Ancak bu, genlerimizin kilo vermek için sihirli bir çözüm sunduğu anlamına gelmiyor. Araştırmacılar, kilo yönetimi için genetik yapının yanı sıra, çaba ve disiplinin de gerekli olduğunu vurguluyor. Essex Üniversitesi’nden egzersiz bilimcisi Henry Chung, "Bu çalışma, kilo kaybıyla ilişkili bazı önemli genleri öne çıkardı, ancak genlerin tek başına bir şey yapamayacağını unutmamak gerekiyor. Egzersiz ve yaşam tarzı değişiklikleri olmadan genlerinizin potansiyeli açığa çıkmaz. Yeterli müdahale olmadığında hangi genlere sahip olduğunuzun pek bir önemi kalmaz." diyor.
Henry Chung
Bununla birlikte, genlerimizin egzersizin etkinliğini nasıl etkilediğini ve kişiye özel kilo verme programlarının geliştirilmesine nasıl katkı sağlayabileceğini gösteriyor.