Sadece biz kedileri sıvı gibi düşünmüyoruz, kendileri de bu durumun oldukça farkında gibiler. Bilim de artık bunu kanıtladı. Kediler, giderek küçülen açıklıklarla karşılaştıklarında, bir sıvı gibi akıp geçebiliyor; ancak açıklık fazla dar olduğunda durup bir kez daha düşünüyorlar. Bu durum, kedilerin sıvıların bazı özelliklerini sergilemenin yanı sıra, kendi bedenlerinin farkında olduklarını da gösteriyor.
Kediler, amorf katılar kategorisinde olabilir
Macaristan'daki Eötvös Loránd Üniversitesi'nden etolog Péter Pongrácz’ın bulgusu, kedilerin beden algısını ve bunun bilişsel yeteneklerine nasıl yansıdığını anlamamıza katkı sağlıyor. Kedilerin bu akışkan yapısı, daha önce de bilimin ilgisini çekmişti. 2014'te fizikçi Marc-Antoine Fardin, kedilerin zamanla içine girdikleri kapların şeklini aldığını gösteren bir araştırma yapmıştı. Bu ilginç bulgu, kedileri amorf katılar kategorisine sokabilir. Yani tam olarak katı değil, ama tam olarak sıvı da değil.
Péter Pongrácz
Pongrácz, kedileri kendi evinde inceledi
Pongrácz’ın araştırması, kedilerin kendi beden farkındalıklarını sergileyip sergilemediğini anlamaya yönelikti. 2019’da köpeklerle yapılan benzer bir çalışmada, köpeklerin dar boşluklara girmekten çekindiği ve böylece kendi boyutlarını bilerek hareket ettikleri görülmüştü.
Kedilerin ise daha inatçı olduğunu hepimiz biliyoruz bu yüzden kedileri incelenmesi çok daha zordur. Köpekler, insanların isteklerine genellikle uyar, ancak kediler sadece kendi istediklerini yapar. Ayrıca, kediler laboratuvar ortamlarını hiç sevmez. Bu yüzden Pongrácz, kedilerin daha rahat hissedeceği bir ortamda deneyler tasarladı ve onları kendi evinde, Budapeşte'de test etti. Deneyde farklı genişlik ve yüksekliklerde deliklere sahip panolar kullanıldı. Seçilen 38 kediden 30’u deneyi tamamladı ve sonuçlar oldukça anlamlıydı.
Kediler, genişlikleri vücutlarının yarısı kadar olan deliklerden bile tereddüt etmeden geçtiler. Ancak, yükseklik farklılıkları olduğunda, açıklık omuz hizalarından daha kısa olduğunda tereddüt gösterdiler ve hatta panelin üzerinden atlamak gibi alternatif çözümler aradılar. Bu davranış, özellikle uzun boylu kedilerde daha sık görüldü ve bu da beden farkındalığının karar alma süreçlerinde rol oynadığını ortaya koydu.
"Kedilerin anatomik yapıları teoriyi destekliyor"
Bu sonuçlar, kedilerin dar açıklıklardan geçmenin sorun olmadığını, ancak açıklığın yüksekliği söz konusu olduğunda daha fazla düşündüklerini gösteriyor. Kediler dar deliklerden diş macunu gibi kendilerini sıkarak geçebiliyorlar, ama alçak açıklıklardan geçmek daha fazla dikkat gerektiriyor olabilir.
Pongrácz, "Sonuçlar, kedilerin kısa bir açıklıktan sürünerek geçmenin, uzun ama dar bir açıklıktan geçmekten daha zor olduğunu düşündüklerini gösteriyor. Anatomik yapıları da bu teoriyi destekliyor. Ayrıca, kediler çok kısa bir açıklıktan geçmek zorunda kaldıklarında daha dikkatli davranıyor olabilirler, çünkü bu durumda kendilerini daha savunmasız hissedebilirler” diyor.
Pongrácz, kedilerin beden boyutu ve ağırlık farkındalığını daha zorlu koşullarda test etmek ve bu farkındalığın karar alma süreçlerini nasıl etkilediğini anlamak için yeni deneyler tasarlamayı planlıyor.
Araştırma iScience dergisinde yayımlandı.