Bu sene kışa biraz daha erken girdik ve yurdun çoğu kesiminde kar yağışları başladı. Türkiye Bilimler Akademisi Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, bu sene son 50-60 yılın en soğuk kışı olacağını belirtti. Haberlerin ardından La Nina nedir sorusu gündem oldu. Merak edilenler yazımızda!
La Nina Nedir?
Aralık ayının yaklaşmasıyla iyice kendini gösteren soğuk havalar ülkenin birçok kesiminde hissedilmeye başlandı. Kar yağışları da başlarken, bazı illerde okullar da tatil oldu.
Prof. Dr. Doğan Yaşar’ın belirttiğine göre de bu yıl La Nina soğukları gelecek ve kış biraz sert geçecek. Peki, Son 50-60 yılın en soğuk günlerinin beklendiği La Nina kışı ne demek?
La Niña, Pasifik Okyanusu'nda meydana gelen bir hava olayıdır ve genellikle El Niño'nun zıttı olarak kabul edilir. İki olay da okyanus ve atmosfer arasındaki etkileşimden kaynaklanır, ancak La Niña, daha soğuk okyanus yüzeyi suyu ve güçlü rüzgarlarla bilinir.
Normalde, ekvator boyunca güçlü rüzgarlar Pasifik Okyanusu'nda sıcak suyu batıya doğru iter. Bu sıcak su Endonezya ve Avustralya tarafına doğru akar.
Batıya doğru hareket eden sıcak suyun yerini, okyanusun derinliklerinden soğuk su alır. Bu soğuk su, Güney Amerika kıyılarında yüzeye çıkar.
La Niña sırasında, bu rüzgarlar normalden çok daha güçlü olur ve sıcak suyu daha fazla batıya iter. Bu, Pasifik Okyanusu'nun ekvator hattındaki yüzey suyu sıcaklığının birkaç derece daha soğuk olmasına neden olur.
Okyanustaki su sıcaklığındaki bu değişiklik, atmosferde büyük değişimlere yol açar. Dünya genelinde hava durumu üzerinde etkiler yapabilir. Örneğin, La Niña, bazı bölgelerde daha fazla yağışa ya da daha kuru hava koşullarına neden olabilir.
Özetle, La Niña, Pasifik Okyanusu'ndaki su sıcaklıklarının normalden daha soğuk olduğu ve rüzgarların daha güçlü estiği bir durumu tanımlar. Bu, dünya çapında hava olaylarını etkileyebilir, ancak etkisi her bölgeye farklı şekilde yansır. Türkiye'yi doğrudan etkilemese de dünya genelindeki hava koşullarına dolaylı olarak yansıyabilir.
La Nina Ne Zaman Gelecek?
La Nina nedir sorusunu cevapladıktan sonra bu soğuk hava dalgasının ne zaman etkili olacağına bir bakalım. Peki, La Nina ne zaman gelecek?
La Niña, Pasifik Okyanusu'ndaki su yüzeyi sıcaklıklarının normalden daha soğuk olduğu ve bunun atmosferdeki hava hareketlerini değiştirdiği bir iklim olaydır. La Niña'nın ne zaman gerçekleşeceği, çeşitli faktörlere bağlıdır, ancak genellikle her birkaç yılda bir meydana gelir.
Son tahminlere göre, Eylül-Kasım 2024 arasında mevcut nötr (ne El Niño ne de La Niña) koşullardan La Niña'ya geçiş olasılığı %55 civarında. Bu olasılık, Ekim 2024'ten Şubat 2025'e kadar ise %60'a yükseliyor.
La Niña, bir yıl boyunca devam edebilecek bir olay olabilir ve etkileri her yılın özel koşullarına göre değişir. Bu yüzden La Niña'nın başlangıç ve bitiş tarihleri her olayda farklılık gösterebilir.
Yani La Niña'nın 2024 sonlarından 2025 başlarına kadar etkili olabileceği tahmin ediliyor, ancak kesin tarih ve şiddeti, okyanus ve atmosfer koşullarına bağlı olarak değişebilir.
La Nina Etkisi
La Nina nedir sorusu kadar La Nina etkileri de merak ediliyor. La Niña kışı, Pasifik Okyanusu'ndaki su yüzeyi sıcaklıklarının soğuması nedeniyle dünyada farklı hava koşullarına yol açar. Haliyle La Nina kışı nasıl geçer sorusu da akıllara geliyor.
La Nina’nın etkisiyle, Kuzey Amerika'da daha soğuk ve kar yağışlı bir kış görülebilir. Güney Yarım Küre'de, özellikle Avustralya'da fazla yağış ve soğuk hava etkili olabilir. Asya'da, muson yağışları artabilir ve tropikal bölgelerde sel riski yükselir. Peki, La Nina Türkiye’de nasıl geçer?
Türkiye'de ise doğrudan etkisi olmasa da kışın soğuk hava ve kar yağışı artabilir, bazı bölgelerde ise kuraklık görülebilir. Genel olarak, La Niña kışları soğuk ve yağışlı geçer.