TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru 1,62 puan düşerek 73,48 seviyesine indi. Bu, Temmuz 2023’ten bu yana yaşanan en sert aylık düşüş oldu. Kurun gerilemesinde dolar ve euronun değer kazanması etkili oldu.
Türk Lirası’nda sert düşüş
Merkez Bankası verilerine göre TL’nin alım gücü mart ayında ciddi şekilde azaldı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), mart ayına ilişkin TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru endeksini yayımladı. Sonuçlar, Türk Lirası'nın reel anlamda son 20 ayın en sert değer kaybını yaşadığını ortaya koydu.
Reel değer sert geriledi
Mart ayı itibarıyla açıklanan verilere göre, TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru, bir önceki aya göre 1,62 puan düşerek 73,48 seviyesine indi. Bu düşüş, Temmuz 2023’ten bu yana kaydedilen en büyük aylık azalma olarak kayıtlara geçti.
Yılın ilk iki ayında 75’in üzerinde seyreden reel efektif kur, martta bu eşiğin altına indi ve TL’nin reel değerinde dikkat çeken bir erime yaşandı.
Döviz cephesinde yükseliş sürüyor
Reel efektif kur üzerindeki baskının başlıca nedenlerinden biri de döviz kurlarındaki yükseliş oldu. Mart ayında dolar, şubat ayına göre ortalama yüzde 2,43 artış gösterdi. Aynı dönemde eurodaki artış ise yüzde 6,09’a ulaştı.
Buna karşılık, TÜFE martta yüzde 2,46 oranında yükselirken, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise yüzde 1,88 artış kaydetti.
Reel efektif döviz kuru ne anlama geliyor?
Reel efektif döviz kuru, bir ülke parasının dış ticaret açısından gerçek değerini ölçen önemli bir göstergedir. Kısaca, TL’nin diğer ülke para birimleri karşısındaki satın alma gücünü gösterir.
Bu değer yükseldiğinde, TL güç kazanmış ve Türk mallarının fiyatı yabancı para cinsinden artmış sayılır. Tersi durumda ise TL değer kaybetmiş olur ve yabancı malların TL karşısındaki fiyatı görece artar.
TL neden değer kaybediyor?
Reel efektif kurun düşmesi, ithalat maliyetlerini artırabileceği gibi enflasyonist baskıyı da tetikleyebilir. TL’nin zayıflaması, dış ticarette rekabet avantajı sağlasa da iç piyasada alım gücünü zayıflatabilir. Bu durum, hem tüketici cephesinde hem de üretim maliyetlerinde hissedilebilir düzeyde etkiler yaratabilir.
