Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, sanayi üretimindeki otomasyonun artmasının getirdiği siber risklere karşı hassas verileri güvence altına alacak teknolojiler geliştirmeyi planlıyor. Bu kapsamda Türkiye’nin dijital altyapısının güvenliğini artıracak ve uzay varlığını güçlendirecek olan Bölgesel Konumlama ve Zamanlama Sistemi (BKZS) devreye alınacak.
Türkiye, uzaydaki etkinliğini artıracak
AA’da yer alan habere göre, ABD ve benzeri büyük ülkelerin GPS sistemleriyle yarışacak düzeyde olması planlanan BKZS, Türkiye’nin kendi uydularıyla entegre olacak çalışacak. Buna göre hassas konum, yön bulma, zamanlama verileri bu sistem üzerinden sağlanacak. Aynı zamanda hassas tarım uygulamaları ve sivil iletişim altyapıları da güvenli ve kesintisiz şekilde hizmet verecek.
Bu kapsamda öncelikli olarak ön fizibilite çalışmaları, atomik saat teknolojisinin yerli olarak geliştirilmesi, mevcut sistemlerin siber saldırılara karşı dayanıklılığının artırılması ve Uydu Tabanlı İyileştirme Sistemi gibi tamamlayıcı teknolojilerin hayata geçirilmesi planlanıyor.
Rubidyum atomik saat, kilit rol üstlenecek
Türkiye Uzay Ajansı (TUA) ile TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü ortaklığında hayata geçirilen rubidyum atomik saat projesi, uzay ortamındaki entegrasyonunu tamamladığında BKZS için en önemli parça olacak. Bu saat yüksek hassasiyetli zamanlama gerektiren uydu navigasyon sistemlerinin temeli olarak biliniyor.
Yerli harita ve navigasyon geliyor
Türkiye, yalnızca uzayda değil, dijital platformlarda da kendi sistemlerini geliştirmeye odaklandı. Ulaşım, şehir planlaması ve kültürel ihtiyaçlara özel olarak tasarlanacak yerli harita ve navigasyon uygulamasıyla küresel devlere rakip olunması hedefleniyor.
Yerli arama motoru, sosyal medya ağı ve yapay zeka destekli uygulamaların geliştirilmesi için yerli harita ve navigasyon sisteminin önemli oldukça fazla.
Buna ek olarak yapay zeka alanında da önemli bir atılım gerçekleştirilecek. Bakanlık, Türkiye’ye özgü büyük bir dil modeliyle çalışacak yapay zeka destekli platformlarla yerli ihtiyaçlara anında cevap verebilme gayesi taşıyor. ABD’de ChatGPT, Çin’de ise DeepSeek bunlara örnek olabilir.
