Dünyanın dört bir yanında farklı geleneklerle kutlanan yılbaşı, yenilik ve umut dönemidir. Her ülkenin kültürüne, tarihine ve inanışlarına özgü olan bu gelenekler yılbaşına dair renkli bir mozaik sunar.
Son yıllarda epey popüler olan İspanya’nın yeni yılın ilk saniyelerinde yenen üzümlerden eski tabakları kıran Danimarkalılara kadar liste yaptık.
Bu yazıda dünyanın farklı köşelerindeki ülkelerin ilginç yılbaşı geleneklerini keşfe çıktık. Hangi gelenek favoriniz olacak, birlikte bakalım…
Ülkelerin İlginç Yılbaşı Gelenekleri
Yeni yılın gelişi her kültürde farklı anlamlar taşır. Kutlama biçimleri de bir o kadar çeşitlidir. Dünyanın her yerinde yılbaşını karşılamak için uygulanan gelenekler var.
Bu gelenekler hem eğlenceli hem de çoğu zaman şaşırtıcı!
Ülkelerin ilginç yılbaşı gelenekleri için ele aldığımız 14 ülke aşağıdaki gibidir:
- İspanya
- Kolombiya
- Danimarka
- Finlandiya
- Panama
- Güney Afrika
- Brezilya
- Yunanistan
- İtalya
- İrlanda
- Rusya
- İsviçre
- İskoçya
- Fransa
Yabancı ülkelerin kutlamalarına detaylıca göz atalım…
Yılbaşında 12 üzüm ne demek sorusunun kökeni İspanya’dan geliyor! Sosyal medyada pek çok kez karşılaştığımız “Yılbaşında masanın altında 12 üzüm yedim’’ videoları bize bu geleneği merak ettiriyor.
İspanya’nın ünlü kutlama ritüeli, yeni yılın ilk saniyelerinde, saatler tam gece yarısını gösterdiğinde her çan vurduğunda bir üzüm yiyerek dilek tutmaktır.
Bu geleneği iyi şans ve bereket getireceğine inandıkları için yaparlar. Üzümleri küçük bir tabağa koyarlar ve aile üyeleriyle ya da meydanlarda toplanan kalabalıklarla birlikte yerler.
Bu gelenek için en bilinen yer Madrid’deki Puerta de Sol Meydanıdır. Bu an televizyonlarda da canlı yayınlanır.
Kolombiya
Ülkelerin ilginç yılbaşı gelenekleri bizi şaşırtmaya devam ediyor. Gezmek ve eğlenmek isteyen Kolombiyalılar, yılbaşı günü bavul taşıyor.
Bu geleneğe dair farklı yorumlar da var. Örneğin, eğer boş bir bavulla geziyorsanız, yılbaşı ruhunun bunu anlayıp tatilinizde bavulunuzun kaybolacağına inanılıyor.
Boş bir bavulun etrafında dolaşıp gitmek istediğiniz yerleri de düşleyebilirsiniz. Ayrıca yılbaşı gecesi cebinize mercimek doldurmanın servet getireceği de söylenenler arasında.
Danimarkalıların yılbaşı geleneği bize komşu ülkemizi hatırlatabilir. Çünkü burada bir tabak kırma mevzusu var, ancak pek de bildiğimiz gibi değil.
Eski tabak ve bardakları ailelerinin ve arkadaşlarının kapılarına fırlatarak kötü ruhları kovmak söz konusu.
Gece yarısı olduğunda topluca önce sandalyelere çıkıp ardından atlayarak ocak ayına sıçramanın da şans getireceğine inanılır.
Ülkelerin ilginç yılbaşı gelenekleri kalabalıkla kutlandığında renkli görüntüler ortaya çıkarıyor.
Finlandiya
Finlilerin oldukça eskiye dayanan yılbaşı geleneği, bildiğimiz kurşun dökmek. Yılbaşı gecesinde erimiş kalay bir su kabına dökülerek şekil yorumlanır.
Şekle göre yapılan tahmin doğrultusunda insanların gelecek yılının nasıl geçeceğinin tahmin edilebileceğine inanılır.
Kurşun dökmeye epey benzeyen bu ritüel Finlandiya’da “tinanvalanta” olarak adlandırılır.
Hiç kar görmemiş, sıcaklığın düşmediği bir ülkede Noel baba görmek bize garip gelebilir. Ama yeni yıl her coğrafyada yeni umutlar demek!
Panama’da kötü ruhları uzaklaştırmak için tanınmış kişilerin, örneğin televizyon karakterleri gibi figürlerin kuklalarını (munecos) yakmak bir gelenektir.
Bu kuklalar eski yılı temsil ettiği için böylece insanlar yeni yıla taze bir başlangıç yapma şansı bulurlar.
Güney Afrika
Ülkelerin ilginç yılbaşı gelenekleri farklı manzaralar sunuyor gerçekten.
Güney Afrika, özellikle de Johannesburg şehrinde eski eşyaları pencereden dışarı atmak geçmişi geride bırakmayı ve yeni nimetleri karşılamayı simgeleyen bir yeni yıl geleneğidir.
Sadece Brezilya değil; Ekvador, Bolivya, Venezuela gibi Orta ve Güney Amerika ülkelerinde yılbaşı gecesinde özel iç çamaşırı giymenin şans getirdiğine inanılır.
Bu iç çamaşırı genellikle kırmızı renklidir. Kırmızı renk aşk getirirken, sarının ise para getireceği düşünülür.
Yunanistan
Yılbaşı gecesinde evinizin kapısına bir soğan asmanın yeniden doğuşun bir sembolü olduğuna inanılır. Yeni yılın ilk gününde ise ebeveynlerin çocuklarını başlarına soğanla hafifçe dokunarak uyandırdığı da söylenir.
Ayrıca 1 Ocak’ta Aziz Basil Günü, “Vasiloptia’’ adı verilen özel bir kekle kutlarlar. Bu kekin içinde bir madeni para bulunur ve onu bulanın şansla kutlanacağına inanılır.
İtalya denince aklınıza spagetti gelebilir. Fakat yeni yıl kutlama geleneklerinde mercimek büyük önemdedir.
İtalyanlar mercimekleri mini ve yenilebilir paralar olarak görürler. Yılbaşı gecesinde akşam yemeğinize mercimek dahil etmenin hayatınıza biraz şans getireceğine inanılır.
İrlanda
Kötü şansı kovmak isteyen İrlandalılar, evlerinin kapılarına ve duvarlarına özel bir Noel ekmeğiyle vurma geleneğine sahip.
Oldukça bilinen bir ritüel olan dilek yazmak Rusların yılbaşı geleneğinde biraz daha değişikliğe uğruyor. Dileklerin yazıldığı kâğıdın yakılmasının ardından küllerini bir kadeh şampanyaya karıştırılır.
Gece yarısından sonra bu şampanyayı içmek ise dileklerinizin yerine geleceği anlamına gelir.
İsviçre
Dondurma külahının yere düşmesi normalde pek mutlu olacağımız bir şey değil. Fakat İsviçre’de yılbaşı kutluyorsanız, dondurmanın yere düşmesinin size bolluk getireceğine inanıldığını bilmelisiniz.
Ülkelerin ilginç yılbaşı geleneklerinde sıra İskoçya’da!
Kulağa garip gelebilir fakat İskoçlar gece yarısının ardından evin kapısından ilk geçecek kişinin tercihen koyu saçlı bir erkek olması gerektiğine inanırlar. Bunun onlara şanslı bir yıl getireceğini düşünürler.
Fransa
Fransa’da ‘’Le Revellion de la Saint-Sylvestre’’ adlı bir yemek etkinliği düzenlenir.
Yeni yılın koruyucu azizinin uyanışı, midye ve ıstakoz gibi yemeklerle sunularak kutlanır.
Yılbaşını İlk Hangi Ülke Kutladı?
Miladi takvime göre Yılbaşını 31 Aralık’ı 1 Ocak’a bağlayan gece kutluyoruz. Mezopotamya yeni yılının ilk kez MÖ 2000 yılında Mart ortasında kutlandığı bilinmektedir.
Ülkelerin ilginç yılbaşı gelenekleri ile birlikte diğer merak edilenler de aşağıdaki gibidir:
Ruslar Yılbaşını Nasıl Kutlar?
Rusya’da yeni yıl kutlamaları, Kremlin Saati’nin gece yarısında çalmasıyla başlar ve ardından Rusya Devlet Başkanı’nın mesajı ile Devlet Marşı’nın çalmasıyla devam eder.
Ruslar genellikle Yeni Yıl ile Noel (7 Ocak) arasındaki haftayı tatil olarak geçirir ve bu dönemde aileleriyle birlikte kutlamalar yaparlar.
Çinliler Yılbaşını Nasıl Kutlar?
Ülkelerin ilginç yılbaşı gelenekleri var ve Çin de boyadıkları kırmızı kapılarıyla mevzu bahis oluyorlar.
Evdeki tüm bıçakları saklıyorlar. Çünkü biri yanlışlıkla kendini keserse tüm senenin kötü geçeceğine dair bir inançları var.
Japonya’da Yılbaşı Nasıl Kutlanır?
Japonya’da da yılbaşı kutlamaları merak edilir. Evler temizlenir, şenlikler yapılır, ziyaretlere gidilir ve armağanlar verilir. Elbette yeni yıl kutlamalarında da çayın büyük yeri vardır.