Gece yürüyüşü yaparken ya da bir parkta otururken bir bekçinin “Kimlik görebilir miyim?” demesiyle karşılaşmak mümkün. Peki, bekçilerin böyle bir yetkisi var mı? Varsa, hangi şartlara bağlı olarak kullanılabilir?
7245 sayılı kanunla yetki verildi
2020 yılında yürürlüğe giren 7245 sayılı Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanunu’nun 7. maddesi, bekçilere kimlik sorma yetkisi tanıdı. Bu maddeye göre bekçiler, görevli oldukları bölgede asayişi sağlamak, kamu düzenini korumak ve şüpheli durumları değerlendirmek amacıyla kişilere kimlik sorabilir.
Ancak bu yetki görev bölgesiyle sınırlıdır ve her koşulda uygulanamaz. Bekçinin kimlik sorması için kamu güvenliğiyle ilgili bir neden olması gerekir. Ayrıca, bekçi görevli olduğunu belirtmek ve görev kimliğini ibraz etmek zorundadır.
Vatandaş ne yapmalı?
Bir bekçi kimlik istediğinde vatandaş, “Görev kimliğinizi görebilir miyim?” diyerek görevli olduğunu teyit edebilir. Bu talep tamamen yasaldır. Kimliğini göstermeyen kişiler, sadece kimlik tespiti amacıyla karakola götürülebilir. Direnç veya hakaret gibi durumlarda adli süreç devreye girer. Keyfi uygulamalara karşı ise vatandaşlar hukuki yollara başvurabilir.