Günümüzde ismi bir yüksek lisans bursu ile özdeşleşen Jean Monnet merak edilen isimler arasında yer alıyor. Gelin, beraber Jean Monnet kimdir yakından bakalım...
Jean Monnet Kimdir?
Jean Monnet 1888 yılında Fransa’da doğdu. İktisatçı ve maliyeci olan Jean Monnet, Avrupa’da birliğin sağlanması için gösterdiği çaba ile biliniyor.
I. Dünya Savaşı sırasında İngiltere ve Fransa arasında birliğin sağlanması için çabalayan Jean Monnet’in bu çabaları savaştan sonra değer gördü.
Bu birlik konusunda çabaları dikkate alınan Jean Monnet 1919 yılında Milletler Cemiyeti Genel Sekreter Yardımcılığı’na atandı. Burada görev yaptığı süre boyunca Millet Cemiyeti ile dünyada barışı sağlamaya çalıştı.
Milletler Cemiyeti’nde çalıştığı süre boyunca radikal rejimlerin yükselişi engellenemedi. Böylelikle 2. Dünya Savaşı patlak verdi.
Tıpkı I. Dünya Savaşı sırasında olduğu gibi Jean Monnet, II. Dünya Savaşı yıllarında da aynı şekilde Fransız ve İngiliz birliği için çalışmaya devam etti.
Hatta bu sefer bu fikri biraz daha ileri taşıyan Jean Monnet 1940 yılında Fransa ve Büyük Britanya arasında federal bir birlik tasarladı. Bu birliğin ismi “Joint Communique” oldu.
İki ülkeyi birleştirmeyi öngören tasarı şu şekilde anlatıldı:
- “İki hükümet gelecekte Fransa ve Büyük Britanya’nın iki ayrı ulus değil tek bir Anglo-Fransız Birliği olacağını beyan etmektedir. Birliğin yapılandırılması savunma, dış ilişkiler ve ekonomik ilişkiler alanlarında ortak örgütlenmeleri içerecektir. İki Parlamento resmi olarak birleşecektir”.
Bu tasarısı hem de Gaulle hem de Churchill tarafından kabul gördü.
Hayalperest ve Vizyoner Jean Monnet
Henüz İkinci Dünya Savaşı devam ederken Jean Monnet Avrupa’daki savaşların durması için planlar yapıyordu. 1943 yılındayken Avrupa devletlerinin milli egemenlik temelinde yeniden yapılanmadıkları takdirde, barış içinde olamayacaklarını dile getirdi.
Jean Monnet federal bir Avrupa’nın kıtada çıkan savaşlara son verebileceğini düşünüyordu.
Savaş yıllarında fikirlerini uygulamak için fırsatı olmasa da savaştan sonra kendi fırsatını yarattı. Fransız hükümetine bir kalkınma planı sunan Jean Monnet Planlama Müdürlüğüne atandı. Buradaki girişimleri ile Fransa’nın Marshall Planı’na dahil olmasını sağladı.
Tüm bu araştırma ve planlar arasında Jean Monnet önemli bir şeyi fark etti. Avrupa’nın önemli kömür ve çelik bölgesi olan Ruhr’un kontrolü Almanya ve Fransa için önemli bir sorundu.
Hatta bu sorun geçirilen iki dünya savaşında da kritik bir konumdaydı. Jean Monnet bu çekişmenin son bulması için bu kömür ve çelik kaynaklarının ortak bir Avrupa Hükümeti’nin kontrolünde toplanması gerektiğini öngörüyordu.
Bu fikri sayesinde Avrupa Birliği’nin temeli sayılan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunun (ECSC) kurulmasını sağladı.
Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunun ilk başkanı olan Jean Monnet, bu topluluğu Avrupa’nın ekonomik ve siyasi entegrasyonunun ilk adımı olarak görüyordu. Hatta daha önce öngördüğü gibi kurulan bu topluluk Fransa ve Almanya arasındaki ihtilafa da son vermişti.
Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunun başkanlığından istifa ettikten sonra bile Birlik içinde bir Avrupa için çalışmalarını sürdürdü. 1979 yılında ölünceye kadar Avrupa Birliği için uğraşan, ortak bir Avrupa fikrinin tohumlarını atan Jean Monnet tüm bu emeklerinin başarıya ulaştığını göremedi.
Avrupa Birliği’nin fikir babası olan Jean Monnet’in ölümünden 18 yıl sonra, 9-10 Aralık 1991 tarihinde Maastricht Antlaşması imzalandı. Bu antlaşma ile Jean Monnet’in uğrunda çabaladığı Avrupa Birliği’nin günümüzdeki temelleri atıldı.
Günümüze kadar çeşitli entegrasyon aşamalarından geçen Avrupa Birliği şu an Jean Monnet’in hayalini kurduğu birliğe daha da yakın durumda.