Sahip olduğunuz konutu, arsayı, aracı satmak gibi bir planınız mı var? O zaman rayiç bedelini öğrenmeniz gerekiyor. Çünkü rayiç bedel malın alış ya da satış durumunda güncel değerine uygun muamele görmesini sağlıyor.
Malınızın değerinin altında satılmasını engelleyen rayiç bedel, aynı zamanda pazar dengesini de korunuyor.
Rayiç Bedel Nedir?
En net ifadeyle rayiç bedel; bir gayrimenkulün güncel piyasadaki alım satım bedeline deniyor. Rayiç bedel yalnızca alım-satım işleri yaparken değil aynı zamanda da sigorta yaptırma veya vergi ödemeleri işlemleri sırasında da ihtiyaç duyulan bir tutar.
Rayiç bedel, illerin valiliklerinde yer alan ilgili komisyon tarafından belirlenir. Malların analizini yaparak en düşük fiyat belirlemesi bu komisyon tarafından yapılır. Böylece bir malın, değeri altına satılması da önlenmiş olur.
Belirlenen fiyat ise sabit kalmaz. Her yıl arz-talep dengesine bağlı olarak oluşturulan rayiç bedel yeniden belirlenmektedir. Bu durum alım-satım işine göre de değişiklik gösterir. Eğer işlem olacaksa, aydan aya dahi belirlenebilir.
Rayiç bedel nedir sorusu nasıl hesaplandığını da bilmeyi gerektiriyor. Rayiç bedel, her malın kendi özelinde türü ile kıyaslaması yapılarak hesaplanmaktadır. Bu nedenle her tür için yapılacak olan hesaplama da değişmektedir. Belli başlı türler rayiç bedel nasıl hesaplanır inceleyelim…
Konut Rayiç Bedel Nasıl Hesaplaması
Evinizi satmak istiyorsunuz ama rayiç bedeli hakkında herhangi bir bilgiye sahip değilsiniz. O halde hangi adımların izlenmesi gerektiğine beraber bakalım;
Öncelikle evin içinde bulunduğu bölgede aynı özellikleri taşıyan üç ev belirlenir. Belirlenen bu evlerin bir önceki rayiç bedellerine bakılarak toplam bir rayiç bedeli hesaplanır. Daha sonra ise yine bu üç evin metrekare cinsinden büyüklüğü hesaplanarak hepsi toplanır.
Sonrasında bu rakam toplam rayiç bedeline bölünür. Yapılan hesaplamadan çıkarılan sonuç rayiç bedeli hesaplanan evin, satmak istediğiniz evin, metrekaresiyle çarpılır. Bu işlemin sonucu satılacak evin rayiç bedelini ortaya koyar.
Konut Rayiç Bedel Sorgulaması
Konut rayiç bedel söz konusu olduğunda sorgulaması yapılması mümkün. Bu sorgulama için farklı yollar bulunuyor. E-Devlet üzerinden bu konuyla ilgili bilgi alınabildiğiniz gibi, aynı zamanda da satışını yapacağınız konutun bağlı olduğu belediyeye giderek ya da belediyeyi arayarak da bilgi almanız mümkün.
Diyelim ki bu sefer aracınızı satmak istiyorsunuz ve rayiç bedel hesaplamasına ihtiyacınız var;
Araç rayiç bedeli hesaplaması için öncelikle, hesaplaması yapılacak aracın modelinin Türkiye Sigortalar Birliği tarafından belirlenmiş kasko değerine bakılır. Daha sonra yaygın olarak kullanılan ikinci el araç alım satımı yapılan sitelerde araç için fiyat araştırması yapılır. Aracın özelliklerine bakılarak da rayiç bedel hesaplaması yapılabilir.
Arsa Rayiç Bedel Hesaplaması
Arsa rayiç bedeli hesaplaması konut rayiç bedel hesaplaması ile benzerlik göstermektedir;
Arsa rayiç bedelini hesaplamak için öncelikle, arsanın bulunduğu bölgede, satışı yapılacak arsa ile aynı özelliklere sahip üç arsa belirlenir. Belirlenen üç arsanın toplam rayiç bedeli toplanarak hesaplanır. Sonrasında ise konutta olduğu gibi bu üç arsanın büyüklüğü metrekare cinsinden toplanır.
Daha önce hesaplanan toplam rayiç, toplam metrekareye bölünür. Son olarak ise çıkan sayı rayiç bedeli hesaplanacak arsa ile çarpılır ve rayiç bedel elde edilmiş olur.
Arsa Rayiç Bedel Sorgulaması
Arsa rayiç bedel sorgulaması yapmak mümkün. Konut ile aynı şekilde E-Devlet üzerinden veya arsanızın bulunduğu belediyeden rayiç bedele dair bilgi edinebilirsiniz.
Rayiç Bedeli Kim Öder?
İster alıcı ister satıcı konumunda olunsun, tapu işlemlerinde rayiç bedelin ödenmesi gerekiyor. Satışı ve alışı yapılacak olan söz konusu malın satış değerinin binde 30’u alıcı ve satıcı tarafından ortak bir şekilde ödeniyor.
Rayiç bedel nedir sorusu etrafında tüm merak edilenleri sizler için yanıtladık!