Tiyatro tutkunları bu yıl 28.si düzenlenecek olan İstanbul Tiyatro Festivali’ni sabırsızlıkla bekliyor. İşte yerli ve uluslararası yapımların yer aldığı festival hakkında merak edilenler! 

Tam bir kültür şehri olan İstanbul, her yıl düzenlenen tiyatro festivaline de ev sahipliği yapıyor. Birbirinden başarılı tiyatro oyunu, geleneksel İstanbul Tiyatro Festivali’nde sahneleniyor. 

Tiyatro severler bu yıl da usta oyuncuların performansını seyretmek için sabırsızlanıyor. Yerli oyunların yanı sıra dünya tiyatrosunun en sevilen örneklerinin de sahneleneceği festival, 28. kez izleyenlerle buluşmayı bekliyor.

Gelin, İstanbul Kültür Sanat Vakfı tarafından düzenlenen 28. İstanbul Tiyatro Festivali ile ilgili detaylara birlikte göz atalım!

Tiyatro Festivali Nedir?

Çeşitli tiyatro oyunlarının belirli bir süre boyunca sergilendiği etkinliklere tiyatro festivali adı veriliyor. Bu festivallerde yerel veya uluslararası birçok tiyatro topluluğu ve izleyici bir araya geliyor. 

Tiyatro festivalleri bu sanat dalını ve yeni eserleri geniş kitlelere tanıtmayı amaçlıyor.

Tiyatro1-1İstanbul Tiyatro Festivali Ne Zaman?

Bu yıl 28.si düzenlenecek İstanbul Tiyatro Festivali, 22 Ekim tarihinde başlıyor. 19 Kasım 2024 tarihine kadar devam edecek olan festivalde birçok başarılı tiyatro oyunu ve oyuncusu yer alıyor.

İstanbul Tiyatro Festivali ile İlgili Detaylar 

2022 yılında küratörlü bir yapıya geçen festival, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenleniyor. 
Küratörlüğü, Kent Oyuncuları geleneğinin önemli temsilcilerinden biri olan Mehmet Birkiye üstleniyor. Bu, oyuncu ve yönetmen olan ve pek çok ödüle layık görülen Mehmet Birkiye’nin küratörlük döneminin ilk yılı. 

Festival programında 19 oyun yer alıyor. Bu oyunlardan 5 tanesi uluslararası nitelik taşıyor. Diğer 14 oyun ise yerli.
İstanbul Tiyatro Festivali’nde bu yıl Shakespeare yorumlamaları ön plana çıkıyor. Sıra dışı yorumlamaların yanı sıra program kapsamında günümüz tiyatrosuna farklı soluklar getirecek yeni yerli yapımlardan bir seçki de yer alıyor.

Festivalde sahnelenecek yeni yerli oyunlardan üçü İKSV Genç Sanatçı Fonu ve Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatro Teşvik Ödülü ile destekleniyor.

Halil Babür, Engin Hepileri, Kerem Kurdoğlu, Tuğçe Tuna, Şahika Tekand, Ebru Nihan Celkan, Özen Yula, Elif Temuçin, Güray Dinçol, Michael Önder, Selin Şenköken, Levent Tülek, Nagehan Gürkan, Yiğit Sertdemir, Ümit Erlim, Başak ve Kıvılcım Ertanoğlu’nun imzasını taşıyan oyunların prömiyerlerinin İstanbul Tiyatro Festivali’nde yapılması planlanıyor.

Japonya, Romanya, Sırbistan ve Almanya’dan eserler festivale renk katıyor. Bu konuklar arasında festival izleyicisinin geçmiş yıllardan hatırlayacağı Thomas Ostermeier’in yönetimindeki Schaubühne Berlin topluluğu yer alıyor. 

Ostermeier’in yanı sıra bir başka büyük yönetmen Declan Donnellan da festivale katılıyor. Dünyanın en köklü tiyatrosu kabul edilen Comédie-Française ilk Türkiye ziyaretini bu festival için yapıyor.

Tüm bu önemli konukların yanı sıra Avrupa’dan Amerika’ya kadar uzanan farklı izleyici kitlelerini derinden etkileyen Nikita Milivojević ile Sırbistan Ulusal Tiyatrosu ve Marin Sorescu Ulusal Tiyatrosu da İstanbul Tiyatro Festivali’nde yer alıyor.

Ayrıca festivale Japonya-Türkiye diplomatik ilişkilerinin 100. yılı kutlamaları da damga vuracak gibi görünüyor. Japon butoh dansının büyük ustası Ushio Amagatsu, Sankai Juku topluluğunun Utsushi başlıklı gösterisi eşliğinde ilk defa ülkemizde ağırlanıyor.

İstanbul’un iki yakasında sahnelenecek oyunlar sayesinde festival tüm şehre yayılıyor. Festival kapsamında 11 farklı mekân kapılarını tiyatro tutkunlarına açıyor.

 Oyunların sahneleneceği mekânlar ise şunlar: Metrohan, Alan Kadıköy, DasDas, Erdem Otopark, Arter Karbon, Maximum UNIQ Hall, Üsküdar Tekel Sahnesi, Cemal Reşit Rey Konser Salonu, Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi, Hope Alkazar ve Zorlu PSM.

Tiyatro3-1İstanbul Tiyatro Festivali Oyunları

Bu yıl İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında tam 19 oyun sahneleniyor. Festivalde sahnelenecek oyunların listesi ise şöyle:

  • Müfettişler
  • LOOP
  • Utsushi
  • GeceDiyarı
  • Nora (Bir Bebek Evi)
  • Savaş ve Barış I. Bölüm
  • Hekabe, Hekabe Değil
  • Dans Salgını
  • Martı mıyım?
  • Linçler ve Dudaklar
  • Hamlet
  • İstanbul Mon Amour | Senden Bana Hayır Gelmez Güzel İstanbul
  • Haberci
  • Bagajdaki Balta
  • Macbeth
  • Yalnız
  • Ölüyor mu Ne?
  • Medea-Material
  • Schaubühne Berlin - III. Richard

Tiyatro2-1İstanbul Tiyatro Festivali’nin Tarihçesi

İlk kez 1989 yılında gerçekleştirilen İstanbul Tiyatro Festivali, günümüze kadar hem yerli hem uluslararası dans ve tiyatro topluluklarını izleyenlerle buluşturdu ve buluşturmaya devam ediyor. 

Festival, 1990 yılının sonunda ortak yapımlara yöneliyor. Böylece uluslararası ilk ortak yapımı Herakles Üçlemesi, Yunan Attis Tiyatrosu ile Türkiye’den oyuncuları bir araya getirmeyi başarıyor. Bu üçleme daha sonra turneyle Yunanistan, Rusya, Almanya ve Japonya’da da sahneleniyor.

1991 yılına gelindiğinde festival Uluslararası İstanbul Festivali’nin çatısı altından çıkıyor ve Mayıs ayında düzenlenmeye başlıyor. Festivale bu tarihten 2021 yılına kadar sırasıyla Zehra İpşiroğlu, Dikmen Gürün ve Leman Yılmaz direktörlük ediyor. 2021 yılından sonra ise küratoryal yaklaşımı benimseniyor.

Festival, Nâzım Hikmet’in doğumunun 100. yılı olan 2002 yılında Genco Erkal tarafından tasarlanıp yönetilen Nazım’a Armağan isimli oyun ile ilk prodüksiyonunu gerçekleştiriyor. Bu güzel gelişme festivale ivme kazandırıyor ve yerli toplulukların festivale yeni projelerle katılmasına zemin hazırlıyor.

Festival 2002’ye kadar her yıl düzenlenirken bu tarihten itibaren iki yılda bir Mayıs ayında düzenlenmeye başlıyor. Bu durum 2017 yılına kadar sürüyor. 2017 yılında tekrar her sene izleyicilerle buluşuyor. Ayrıca bu tarihten itibaren festivalin kasım ayında yapılmasına karar veriliyor.

İsmi tiyatro festivali olsa da tiyatronun yanı sıra dans, performans ve farklı sahneleme türleri de festivalde sahneleniyor. Böylece hem izleyicilere hem sanat dünyasına yepyeni ve farklı açılımlar kazandırmayı amaçlıyor.

İstanbul Tiyatro Festivali ayrıca 1997 yılından itibaren her yıl bir Türk ve bir yabancı sanatçıya Yaşam Boyu Başarı Ödülü vermeye devam ediyor. 2024 yılı ödülünün sahibi Türk isim ise usta oyuncu Müjdat Gezen.

İstanbul Tiyatro Festivali’ne katılacak kişilere şimdiden iyi seyirler diliyoruz!

Editör: Şeyma Yıldırım